Onderzoek laat zien: eenzaamheid verhoogt bij mannen het risico op kanker

Je ziet natuurlijk vaker onderzoeken voorbijkomen waarin een link tussen het één en het ander wordt gevonden. Zeker als het over gezondheid gaat en ziektes. Waar je dan altijd op moet letten is: hoe representatief is zo'n onderzoek? Hoeveel mensen zijn er bestudeerd? En hoe goed zijn andere factoren uitgesloten die ook invloed kunnen hebben op de uitkomst?

In het geval van dit onderzoek, dat is uitgevoerd door de University of Eastern Finland, hebben ze data gebruikt van 2570 mannen van middelbare leeftijd. Begin jaren 80 zijn - met een andere intentie dan nu - allerlei gegevens omtrent gezondheid van deze groep mannen verzameld. Toen met het idee om naar hartziekten te gaan kijken. Twee keer volgde een follow up waarbij dezelfde dingen werden gemeten en nu hebben ze de data tot 2012 gebruikt om naar de link tussen eenzaamheid en kanker te kijken.

Aan de hand van deze data konden ze zien dat inmiddels 25 procent van de deelnemers kanker heeft gekregen. 11 procent is daar inmiddels aan overleden. En toen ze keken naar de invloed van eenzaamheid op het krijgen van kanker zagen ze dat eenzaamheid de kans op het krijgen van kanker met 10 procent verhoogde. Uit het onderzoek bleek ook nog dat de kans op overlijden aan kanker hoger was bij patiënten die alleenstaand waren.

Andere factoren

Om zoiets te kunnen zeggen moet je voor veel controleren zodat je - zo zeker mogelijk - weet dat het niet door iets anders is gekomen. In dit geval betekende dat onder andere controleren voor: leeftijd, welvaart, leefomstandigheden en levensstijl, slaapkwaliteit, depressieve klachten en bijvoorbeeld iets als hartziekten. Al deze factoren bleken niet van invloed op de link tussen eenzaamheid en kanker.

Natuurlijk zijn er ook beperkingen van dit onderzoek: het is alleen maar data van mannen van een bepaalde leeftijdscategorie en we weten niets over hoe lang die periodes van eenzaamheid waren. We weten alleen hoe ze zich voelden op de meetmomenten. Er is dus nog ruimte genoeg voor verder onderzoek op dit gebied.

Wat de onderzoekers voor nu in ieder geval hopen is dat de resultaten meer bewustzijn creëren voor de gevolgen van eenzaamheid. Uiteindelijk hopen ze ook dat het meegenomen wordt in preventieve zorg en de behandeling van patiënten.

Verandering in genen

Nou is in dit onderzoek niet gekeken naar wat er nou precies in het lichaam voor zorgt dat eenzaamheid dit effect heeft. Maar in eerder onderzoek is dat wel bestudeerd. Onder andere door de universiteit van Californië. Zij zagen toen dat chronische eenzaamheid iets verandert in de activiteit van onze genen en dat dit onder andere van invloed is op de manier waarop onze cellen reageren op infecties en virussen. Ook op dit gebied is nog meer onderzoek nodig.

Maar zelfs als we die exacte informatie nog niet hebben, weten we al wel genoeg: eenzaamheid kan een negatief effect op onze lichamelijke gezondheid. En met die kennis kunnen we natuurlijk allemaal wat betekenen voor de mensen om ons heen.

In deze audio hoor je onderoeker Siiri-Liisi Kraav van de University of Eastern Finland. Lees hier meer over het onderzoek: Loneliness and social isolation increase cancer incidence in a cohort of Finnish middle-aged men. A longitudinal study.

Het onderzoek naar veranderingen in onze genen door eenzaamheid vind je hier: Social regulation of gene expression in human leukocytes.