#13 Waarom we elkaar niet aanspreken

Smoesjes

Er zijn zó dertig redenen te bedenken waarom we aanspreken uit de weg gaan. Het is niet mijn taak. Wat als ze boos wordt? Ik geef zelf ook niet altijd het goede voorbeeld… Teamcoach Gytha Heins verdiepte zich in de psychologie achter aanspreken, deed eigen onderzoek en schreef er een boek over: ‘Aanspreken? Gewoon doen!’. Het begint al bij het woord aanspreken, zegt Heins. Mensen willen niet belerend overkomen. Verder speelt angst voor gezichtsverlies vaak een grote rol bij het aankaarten van ongewenst of niet-productief gedrag. Ook zijn we gericht op de korte termijn: het moet nu gezellig zijn.

De rekening

Iedereen kent wel een situatie op het werk waar ongewenst gedrag te lang werd gedoogd. Uiteindelijk barst een keer de bom. In de tussentijd lekt geld, energie, motivatie en soms ook groepsmoraal weg. Soms leidt het niet aanspreken zelfs tot excessen. Denk aan pestgedrag, intimidatie of racisme. Volgens Heins kunnen bedrijven productiever en ook winstgevender zijn als mensen elkaar vaker aanspreken.

Gewoon doen

Zeggen dat je een ‘aanspreekcultuur’ wilt heeft geen zin. Volgens Heins is het belangrijk om het goede voorbeeld te geven. Managers moeten zich realiseren dat als zij zaken laten passeren, ze het signaal afgeven dat het gedrag dus acceptabel is. Andersom is het zaak om als manager ook aanspreekbaar te zijn. Heins: ‘De kleine verandering die jij maakt in jouw gedrag zul je direct terugzien in je team.' Elkaar wél aanspreken levert veel op: vertrouwen, respect, een betere werkrelatie. Maak van aanspreken ‘bespreken’, oppert Heins. Doe het nooit per mail of whatsapp maar altijd face to face, of anders aan de telefoon. En nog een tip: benoem in zo’n gesprek wat je ziet en niet wat je vindt. Zo is de kans op escalatie veel kleiner.

Gast

Gytha Heins is bedrijfskundige, teamcoach en spreker. Ze deed onderzoek onder 500 bedrijven in Nederland wat resulteerde in het boek ‘Aanspreken? Gewoon doen!’. Heins begeleidt managers bij veranderprocessen en geeft lezingen en workshops over het stimuleren van aanspreekgedrag in organisaties.

Host

Maria Punch is stemcoach en schrijftrainer bij BNR. Ze had eerder een eigen rubriek op BNR getiteld Alles is Taal. Maria wil alles weten over de impact en functionaliteit van de taal die we elke dag gebruiken. Zij heeft 17 jaar ervaring in de journalistiek als radionieuwslezer, redacteur, samensteller en trainer.