Reclassering Nederland waarschuwt voor kabinetsplannen vervroegd vrijlaten

De kloof tussen lange gevangenisstraffen opleggen en dan vervroegd vrijkomen is te groot, zegt Van Gennip. De keerzijde van het afschaffen van het huidige systeem betekent volgens de directeur dat de tijd dat iemand onder toezicht staat en begeleiding krijgt veel korter wordt.

Op dit moment komen gedetineerden, mits er geen zwaarwegende redenen zijn, na twee derde van hun straf bij goed gedrag automatisch vrij. Het nieuwe kabinet wil dat veranderen: straffen kunnen nog steeds ingekort worden met eenderde, maar niet met meer dan twee jaar. Van Gennip wil geen beperking op voorhand: 'Zeg niet op voorhand 'het is maximaal twee jaar', zonder dat je precies weet wat erachter zit en wat eruit voort kan komen', waarschuwt hij.

Langer vastzitten betekent later recidive-traject in

Als het kabinet haar zin krijgt, kan Reclassering Nederland pas later beginnen met het recidive-traject. Van Gennip denkt dat er hierdoor ook kortere gevangenisstraffen opgelegd kunnen worden. Bij lange gevangenisstraffen is het recidivecijfer 70 procent, bij een kortere gevangenisstraf of taakstraf is dat 40 tot 50 procent. Als gedetineerden na een lange straf vrijkomen zijn ze alles kwijt, legt Van Gennip uit. 'Dat zijn allemaal factoren die het risico op herhaling vergroten. '

'Slachtoffers en samenleving verdienen betere uitleg'

Het is de taak van de politiek aan het slachtoffer uit te leggen waarom iemand vervroegd vrijkomt, vindt Van Gennip. De samenleving en vooral de slachtoffers verdienen volgens hem betere uitleg wat de straf in de praktijk betekent. 'Waar de rechter rekening mee houdt bij lange gevangenisstraffen is dat een derde daarvan nodig is om te zorgen dat iemand niet opnieuw de fout ingaat. Daar spelen wij een belangrijke rol in. Dat wordt nogal eens uit het oog verloren.'

Van Gennip kan zich voorstellen dat het kabinet door onbegrip in de samenleving paal en perk wil stellen aan vervroegd vrijlaten. 'Als je 18 jaar opgelegd krijgt en je staat na 12 alweer buiten, dan valt dat niet uit te leggen.'

'Geen voorwaarden bij huidig vervroegd vrijlaten is misvatting'

Het is volgens Van Gennip een misvatting dat het huidige beleid voor gevangenen die vervroegd vrijkomen geen voorwaarden kent. De zogeheten voorwaardelijke invrijheidstelling geldt ook pas bij straffen langer dan 1 jaar, legt hij uit. 'Aan die vrijlating worden al bijzondere voorwaarden gesteld: meldplicht bij de reclassering, al dan niet met enkelband, gebiedsverboden en geboden, gedragsbehandeling ondergaan. Dat 'voorwaardelijk in vrijheid'-pad is nu al bezaaid met heel wat voorwaarden.'