The Hillary and Donald Show | Nog niet gedaan met kamikazekandidaat Trump

Clinton staat in de belangrijkste peilingen en prognoses ver voor op Trump. Toch is de strijd nog niet gestreden. Ook als de kandidaat Trump daalt in de peilingen, blijft de frustratie en onvrede die hem zover brachten namelijk gewoon bestaan.

Tachtig procent. Zo groot is de kans dat Hillary Clinton president wordt. Tenminste, als we de datajournalisten van fivethirtyeight moeten geloven. De prognose op basis van peilingen zet haar op ruim tachtig procent, de analyse met externe factoren meegenomen (zoals de economie) geven haar zo’n vijfenzeventig procent kans. In de grafiek van de laatste weken zie je een bijna verticale streep naar beneden voor Trump. Clinton schiet net zo steil omhoog.

De site realclearpolitics.com houdt een gemiddelde van alle peilingen bij. Daarin staat Clinton inmiddels 6,9 procent voor op Trump.

In een paar belangrijke staten staat Clinton duidelijk op voorsprong. Ze gaat aan de leiding in Florida, Michigan, New Hampshire, en Pennsylvania. In Arizona en Georgia, die sinds Bill Clinton in 1996 niet meer voor een Democraat stemden, gaat Clinton in sommige peilingen ook aan de leiding. Volgens Fivethirtyeight liggen Trumps problemen dieper dan alleen de nasleep van de conventie. Het zijn de dingen die hij zegt.

Trump heeft een duizelingwekkend moeilijke week achter de rug. Hij zei dingen die elke gewone kandidaat al lang fataal waren geworden. Een selectie: Hij viel de familie van een gesneuvelde soldaat aan, hij weigerde de belangrijke Republikein Paul Ryan te steunen in zijn herverkiezing, hij noemde Hillary Clinton de duivel, hij noemde de verkiezingen nu al oneerlijk, wist niet dat Poetin in Oekraine zit, hij zou bij een briefing herhaaldelijk hebben gevraagd waarom Amerika nooit nucleaire wapens inzet, en hij liet voor de tv-camera’s een huilende baby de zaal uitzetten.

Trump is graag controversieel, en incidenten blijven eigenlijk nooit aan hem plakken. Maar nu veranderde hij in een paar dagen van de bekende eigenwijze Trump in een kamikazekandidaat. Hij stortte zich op een onderwerp, liet chaos achter, klopte het stof af en wierp zich in volle snelheid op zijn volgende onderwerp. Journalisten konden het niet bijhouden, en Republikeinen werden er bijzonder zenuwachtig van. Belangrijke steunpilaren als Chris Christie en Newt Gingrich hebben zich voorzichtig van Trump gedistantieerd. Er zou zelfs een interventie zijn georganiseerd om Trump weer in het gareel te krijgen.

In de kranten verschijnen ondertussen steeds explicietere artikelen over de geestelijke gesteldheid van de kandidaat. Is die man gek?

De top5 populairste artikelen van de Washington Post, een krant die zich al tegen Trump uitsprak, wordt steeds vervelender voor Trump om te lezen. In Trumps wereld is alle publiciteit goede publiciteit. Maar hier zal hij toch ook even van hebben moeten slikken. Alleen Pokemon go kon voorkomen dat alle vijf artikelen over Trumps tekortkomingen gingen.

Voor nu zijn Trumps kansen geslonken, maar de race is nog niet gelopen. Ja, Trump mist een paar belangrijke kwaliteiten die een succesvolle presidentskandidaat nodig heeft. Maar de onvrede en de haat jegens het establishment die Trump al zo ver brachten, blijven ook als het slecht met Trump gaat, net zo sterk aanwezig. Sterker nog: al die kritische verhalen in de pers zullen voor de ware Trump-supporter alleen maar bevestigen wat ze al weten. De gevestigde orde is tegen de underdog Trump.

Ondertussen had Clinton in de schaduw van Trump de grootste moeite met het beantwoorden van een paar vragen over haar emails en het FBI-onderzoek daarnaar. Erger nog: ze loog weer.

Het was Clintons eerste persconferentie in een lange tijd, en het emailschandaal achtervolgt haar al haar hele campagne. Het is dan ook wonderlijk dat ze nog steeds geen goed antwoord klaar heeft. Het is een geluk voor Clinton dat Trump haar problemen overschaduwt met zijn spervuur aan relletjes en controverse. Kiezers zien haar nog steeds als onbetrouwbaar en onsympathiek. Maar zolang Trump zichzelf blijft, kan Clinton zich op de vlakte houden.

Het roept wel de vraag op: wat als Clinton het op had moeten nemen tegen een conventionele, sterke kandidaat?

Die vraag wordt misschien nog wel beantwoord. In de pakweg negentig dagen richting november kan er nog van alles veranderen aan de peilingen, en aan de kandidaten. De dagwaardes zijn niets meer waard na een aanslag, groot schandaal, of als Trump een manier vindt om zijn uitspattingen onder controle te houden. En dan moet Hillary Clinton nog serieus aan de bak. De komende weken gaat alle aandacht uit naar de Olympische sporters. Eens kijken hoe Trump daarmee omgaat.