Minister Plasterk wil laten onderzoeken of de stemcomputer weer kan worden ingevoerd, omdat de techniek is voortgeschreden. Nou is er niets tegen onderzoek, Maar het is goed een paar zaken op een rijtje te zetten.
Maar het kernprobleem bij de stemcomputers was niet technologie maar incompetentie.
Incompetentie bij de Tweede Kamer, die via wetgeving technologie had goedgekeurd waardoor hertellen van stemmen niet meer kon, een essentieel onderdeel van de verkiezingen.
Incompetentie bij de gemeenten, die stemcomputers onbeveiligd opsloegen.
Incompetentie bij Nedap, dat lang volhield dat stemcomputers niet eens computers waren, dat je ze niet kon herprogrammeren en dat stemmen niet verkeerd terecht konden komen. Dat bleek allemaal niet waar. Nedap zwoer bij volkomen achterhaalde veiligheid door geheimhouding.
BZK
Incompetentie bij ministerie
van Binnenlandse Zaken en Koninkrijksrelaties, dat alles in handen had gegeven van bedrijven als Nedap en Groenendaal. Die bedrijven behandelden de technische werking van stemcomputers als bedrijfsgeheim, zodat de overheid zelf niet meer wist hoe de verkiezingen werkten.
Het ministerie gaf hoog op van gunstige tests door TNO. Rop Gonggrijp kreeg boven tafel dat de tests niets zeiden over een correct verloop van de verkiezingen, en alleen gingen over zaken als elektrische veiligheid.
En nóg meer incompetentie bij BZK, dat voortdurend zei 'vertrouw ons nou maar' terwijl achteraf bleek dat vrijwel geen enkele betrokkene te vertrouwen was.
Het zou goed zijn als Plasterk liet onderzoeken of behalve de techniek ook de competentie in al deze geledingen is voortgeschreden, maar BNR Digitaal heeft alvast wat waarnemingen.
CDA-woordvoerder Van Toorenburg verklaart in WebWereld dat Nedap op dit gebied een goede track record heeft. Als je dat met droge ogen zegt ben je, het spijt me, incompetent.
Afgelopen najaar vroeg de VNG om herinvoering van de stemcomputer, onder andere omdat stemmen met potlood financieel teveel van gemeenten vergde. Een WOB-verzoek van Gonggrijp heeft aangetoond dat stemmen per computer in Amsterdam miljoenen per verkiezing meer kostte, 3 euro per stem, zelfs zonder fatsoenlijke fysieke en digitale beveiliging. Dit is nooit tegengesproken. Als je klaagt over de kosten van het een zonder te kijken naar de kosten van het ander, ben je niet competent.
De commissie Korthals Altes constateerde in 2007 dat verkiezingen moeten voldoen aan eisen van onder andere transparantie, controleerbaarheid en integriteit, en dat alleen stemmen op papier aan alle eisen voldeed. Kiezers kunnen nooit beoordelen hoe een stemcomputer werkt, dus die conclusie is onverminderd geldig.
Dit gezegd hebbende wenst BNR Digitaal minister Plasterk veel wijsheid toe en gaat over tot de orde van de dag.
Herbert Blankesteijn