De ontknoping van een monsterzaak
Voor de elf overgebleven verdachten in de Klimopzaak wordt het deze vrijdag een spannende dag. De rechtbank in Haarlem doet later vandaag uitspraak in de grootste vastgoedfraudezwendel die Nederland ooit gekend heeft. Een zaak waarin het vooral draait om cijfertjes.
Door John van Schagen
50.000
Op 13 november van 2007 doen ruim zeshonderd rechercheurs invallen op meer dan vijftig adressen in Nederland, België en Zwitserland. Voor de FIOD is het de climax van een groot strafrechtelijk onderzoek.
Ter illustratie: er zijn dan al 50.000 telefoongesprekken afgeluisterd. De invallen leggen een wijdvertakt fraudenetwerk bloot aan de top van het Nederlandse bedrijfsleven.
200.000.000
De verdachten zijn projectontwikkelaars, pensioenfondsdirecteuren en vastgoedhandelaren. Ze hebben bedrijven als Bouwfonds (inmiddels onderdeel van Rabo Vastgoedgroep) en het Philips Pensioenfonds voor zeker 200 miljoen euro opgelicht. Dat is althans het bedrag waar justitie over rept. Zelf vermoeden de bedrijven nog veel meer financiële schade te hebben geleden.
35
Vraag is dan natuurlijk: hoe deden ze dat? De fraude gebeurde vooral via zogeheten ABC-transacties. Daarbij wordt een vastgoedobject in korte tijd voor een steeds hogere prijs verkocht. Meestal via een tussenpersoon die in het complot zit.
De vette winsten die dat oplevert, verdelen de verdachten vervolgens onder elkaar. Regisseur van deze malafide praktijken is volgens justitie Jan van V. Hij is het bijvoorbeeld die op 1 februari 2006 een enorm pakket vastgoed van Philips via een stroman aan Fortis weet te slijten. In een ingenieuze ABCDEF-carroussel komen bij de notaris zes eigenaren beurtelings aan bod. En dat in minder dan 35 minuten.
40.000.000
In het begin heeft Justitie maar liefst 125 verdachten op de korrel. Te veel om vaart in de zaak te houden, vindt het OM. Daarom worden er schikkingen getroffen. Projectontwikkelaar Trimp & Van Tartwijk betaalt bijvoorbeeld 1,5 miljoen euro en daarbovenop nog een boete van een halve ton.
Voor de Haagse vastgoedmagnaat Harry Hilders wordt het afkopen van verdere vervolging een nog veel duurdere grap. Hij stort bijna 40 miljoen euro op de rekeningen van justitie en Philips Pensioenfonds. Ook moet hij een taakstraf uitvoeren.
270.000
De rechtbank in Haarlem heeft maar liefst tachtig zittingsdagen nodig voor de behandeling van de monsterzaak. Dat is twee keer zoveel als aanvankelijk werd geschat. Ook bij justitie vergt de Klimopzaak heel wat zweetdruppels. Niet minder dan 270.000 manuren zijn er besteed om het bewijs tegen de verdachten rond te krijgen.
7
De elf overgebleven verdachten horen vanmiddag welke straf de rechter voor hen in petto heeft. Tegen Cees H., oud-bestuursvoorzitter van Bouwfonds en in het verleden zelfs koninklijk onderscheiden, is vier jaar cel geëist. Als het aan justitie ligt, moet de voormalige financieel directeur van Bouwfonds Vastgoedontwikkeling Olivier L. nog een jaartje langer brommen.
Datzelfde geldt voor Will F, ooit directeur van Philips Real Estate Investment Management. Spindoctor en meesteroplichter Jan van V. heeft de hoogste strafeis aan zijn broek hangen. Tegen hem is zeven jaar cel geëist.