De Nieuwe Wereld | Wat als… alles recyclebaar is?

Over de aflevering

Hoe verstrekkend zijn de gevolgen van een volledig circulaire economie? Worden we er rijker van? Schept het nieuwe werkgelegenheid? Kan je als bedrijf je businessmodel nog wel overeind houden? Wat betekent het voor de consument? En wat zijn de gevolgen als we voor onze grondstoffen niet meer van import afhankelijk zijn?

Andere economie
Daarover ging de zevende aflevering van De Nieuwe Wereld, waarin Annette van Soest de luisteraar meenam naar 2039, het jaar waarin we voor het eerst geen koper meer uit het buitenland hoeven te importeren. Simpelweg doordat er door urban mining genoeg koper voor handen is.

Michel Rademaker, adjunct-directeur van het Den Haag Centrum voor Strategische Studies, ziet een totaal andere economie voor zich als alles recyclebaar is. 'Het begrip afval is omgezet in grondstof, afval bestaat niet meer.'

Design
In de toekomst is de consument niet de eindverantwoordelijke is voor de recycling, denkt Douwe Jan Joustra, partner bij One Planet Architecture Institue. 'We gaan van bezit naar gebruik. De producent blijft dan dus verantwoordelijk voor de grondstoffen en de materialen. En dus ook voor het hergebruik.'

Guido Braam, directeur van Circle Economy, is het met hem eens, maar tekent daarbij wel aan dat het grote gevolgen heeft voor de manier waarop producten worden ontworpen. 'Waar we dan over spreken is ready-for-disassembly. Vanaf design moet je het product zo maken dat je de materialen weer makkelijk terug kunt winnen of kunt hergebruiken.'

Belasting
Volgens Rademaker moet dan wel de belasting op grondstoffen omhoog en moet de belasting op arbeid omlaag. 'Daarmee heb je dan de automatische druk voor bedrijven om de kosten voor het materiaal zo laag mogelijk te houden.'

Service
Douwe Jan Joustra verwacht dat service het centrale punt wordt waarop bedrijven zich moeten onderscheiden als de economie verschuift van bezit naar gebruik.

Michel Rademaker ziet grote mogelijkheden voor het MKB. 'Je hebt zeker het MKB nodig om de niches op te zoeken, om te zorgen voor innovatie.' Al wordt de circulaire ecomie volgens hem pas echt aangejaagd als ook de grote bedrijven en de overheid zich daar volledig achter scharen.

Banen
Dat betekent ook een hoop nieuwe banen, denkt Guido Braam. En die zitten niet alleen in de dienstensector. Als er minder belasting op arbeid komt en meer op grondstoffen, levert dat ook veel nieuwe kansen op voor de maakindustrie. 'Het wordt dan aantrekkelijker om iets te maken, in plaats van iets weg te gooien. Dat betekent een herindustrialisering van een land.' Op die manier houd je ook nog eens zo veel mogelijk geld in de eigen economie, aldus Braam.