Blauwalg is zo sterk als een os

Je gaat er niet dood van maar venijnig is-ie wel, de giftige blauwalg. Bij tropisch zomerweer groeit-ie hard en blijkt oersterk. Veel sterker dan gedacht zelfs, zo ontdekten onderzoekers van de Universiteit van Amsterdam. En dat is een flink probleem.

De blauwalg blijkt zich eenvoudig aan te passen aan de klimaatveranderingen. Blauwalgen hebben CO² nodig om te kunnen groeien. Maar er is volgens Jef Huisman, hoogleraar Aquatische Microbiologie aan de Universiteit van Amsterdam die het onderzoek leidde, weinig gekeken naar de effecten van de stijgende CO² op blauwalgengroei.

Snelle opnemers
In een laboratorium werd een groot aantal verschillende stammen van blauwalg verzameld om te kijken hoe ze CO² opnemen. Sommige stammen gebruiken opnamesystemen die het heel goed doen bij lage CO²-concentraties en anderen een opnamesysteem die heel snel CO² opnemen." En dat is een nieuwe ontdekking volgens Huisman.

Natuurlijke selectie
In het Kennemermeer vlakbij IJmuiden, waar veel blauwalg is en het hele jaar door de CO²-concentratie varieert,  deden de microbiologen hetzelfde als in het laboratorium. Ze zagen exact  hetzelfde. Bij lage CO² winnen de stammen die in laag tempo CO² opnemen en bij een hoge CO² winnen de stammen die dat heel snel kunnen. En dus ook heel snel groeien. Een schoolvoorbeeld van natuurlijke selectie.

Dat betekent meer blauwalg en een verschuiving in de genetische samenstelling van de blauwalg. Huisman: "Dat is zorgelijk omdat de overlast van blauwalg in de meren toeneemt en de CO² concentratie in de atmosfeer deze eeuwen sterk omhoog zullen gaan."

Drinkboer
In China is een meer van 2000 vierkante kilometer jaarlijks bedekt door de blauwlagensoort die de microbiologen van de UvA onderzochten. En ook het Eriemeer in de VS wordt ieder jaar aan een kant helemaal bedekt door deze algen.

In deze landen wordt het oppervlaktewater gebruikt voor drinkwater waar de giftige stoffen van de blauwalgen in achterblijven. Met als gevolg dat 10 jaar geleden in het Oosten van China 5 miljoen mensen 10 dagen zonder drinkwater zaten.

Zo'n vaart zal het in ons land niet lopen. Al gaat de blauwalg wel veel geld kosten. Huisman:Wij gebruiken niet direct het oppervlakte water , maar filteren het water eerst door duinzand en vervolgens allerlei investeringen hebben om het waters choon mogelijk te make. Door blauwalg woren genoodzaakt steeds hogere kosten te maken om de giftige stof van blauwalg er uit te halen.

Nuttig
De blauwalg volledig uitroeien is overigens een heel slecht idee, zegt Huisman. "Ze leggen hele grote hoeveelheden CO² vast, dat hebben we nu vastgesteld. Dus blauwalgen helpen ons dus ook  om de toename van de CO² in de atmosfeer te remmen."