Zijn winnaars gevaarlijk voor de samenleving?
Meer nog dan over ontdekkingen, gaat wetenschap over het stellen van vragen. Deze laatste week van het jaar bladeren we door het wetenschapsnieuws, op zoek naar de mooiste vragen van 2016.
Met een simpel experiment toont Amos Schurr van de Ben-Gurion Universiteit in Israël een belangrijke menselijke eigenschap aan. Winnaars hebben de neiging vals te spelen. Ook als die winst totaal op toeval berust, voelt de winnaar zich een terechte winnaar, die daarom ook meer rechten heeft.
Schurr liet deelnemers aan zijn experiment spelletjes spelen. De winnaar won een paar euro: het aantal ogen van een worp met twee dobbelstenen, uitbetaald in shekkel. (12 shekkel is ongeveer 3 euro). Het bedrag dat zij wonnen, mochten zij zelf uit een bak met muntjes pakken.
Gemiddeld zouden alle winnaars 7 shekkel moeten winnen, maar ze pakten 8.75.
Winnaars pakten alleen meer geld dan waar ze recht op hadden, als ze tegen iemand anders gedobbeld hadden. Speelden ze tegen zichzelf, of wonnen ze een loterij, dan pakten de winnaars netjes het bedrag waar zij recht op hadden.
Dit mechanisme, dat winnaars zichzelf extra rechten toekennen, kan verklaren dat goedlopende bedrijven zich een dieselgate denken te kunnen veroorloven. Of hoe goede wielrenners dopinggebruik voor zichzelf kunnen verantwoorden.
Wetenschap Vandaag
Over diepzeediertjes die broeikasgassen eten, immuuncellen die zichzelf opofferen en de zoektocht naar planeten. Over de nieuwste medicijnen, zonnecellen en sensoren. Kortom: hoe werkt de wereld om ons heen en hoe kunnen we hem nog beter maken?
