50 jaar oude Eilandtheorie klopt (als er geen mensen zouden bestaan)

Wetenschap Vandaag17 jan 2017
Of luister de podcast via:

Over de aflevering

Vleermuis (Foto: Buiten-Beeld / Hollandse Hoogte)
Vleermuis (Foto: Buiten-Beeld / Hollandse Hoogte)

Het is een theorie die zo simpel klinkt, dat je je nauwelijks kunt voorstellen dat het ooit een revolutionair idee was. Dat was het wel, zegt Rampal Etienne van de Rijksuniversiteit Groningen. Die theorie voorspelt hoeveel diersoorten op een eiland leven, aan de hand van twee eigenschappen. Hoeveel soorten zich er vestigen, en hoeveel er uitsterven. De theorie voorspelt ook dat daar een evenwicht in zal optreden. Maar of er een evenwicht zal ontstaan, daarvan zijn lang niet alle ecologen overtuigd. Eilanden veranderen door geologische processen, zoals vulkaanuitbarstigen, en zouden daarom misschien wel nooit zo'n evenwicht bereiken.

Een analyse van de vleermuissoorten die op de Grote Antillen (o.a. Cuba en Jamaica) leefden, leert nu dat de theorie daar opgaat tot het moment dat zich mensen op die eilanden vestigen. Op die eilanden waren de soorten bezig een evenwicht te bereiken. Dat proces hebben wij in de afgelopen 4 duizend jaar zo ver in de war geschopt dat het minstens 8 miljoen en misschien zelfs 30 miljoen jaar zou duren voor de situatie zich heeft hersteld - gerekend vanaf het moment dat de mens die eilanden verlaat.

Dit onderzoek is nu gedaan met vleermuizen bij één groep eilanden. In nieuw onderzoek wordt nu gekeken naar vogels op eilanden over de hele wereld, om te zien of ook dan de theorie stand houdt.