Een veel snellere manier om nieuwe plantenrassen te maken
Utrechtse onderzoekers hebben een nieuwe technologie ontwikkeld waarmee ze veel sneller nieuwe en betere plantenrassen kunnen maken.
Wat apen hebben aan aardig zijn
Apen hebben minder stress als ze samenwerken met vrienden, blijkt uit recent onderzoek. Maar wat leveren goede relaties je verder op? En wat kunnen wij als mensen daar van leren? Dat hoor je in deze Wetenschap Vandaag.
Onderzoek doen naar de meest zeldzame tumoren
Je zal het maar hebben: een extreem zeldzame tumor, die ook nog eens onmogelijk te opereren is. Gelukkig zijn er onderzoekers die al hun tijd en kennis gebruiken om daar toch een behandeling voor te vinden.
Miniatuursysteem bootst werking nieren en darmen na
Onze nieren zijn van ongelooflijk groot belang voor ons lichaam, maar als er iets mis met ze is zijn de middelen om ze te repareren beperkt. Kan een hybride nierchip daar wat aan veranderen?
Steeds meer mensen sterven aan hitte
Hoewel op dit moment meer mensen overlijden door kou, zal dat in de verre toekomst overwegend door hitte komen. Dat blijkt uit onderzoek van onder meer de Vrije Universiteit, Universiteit Utrecht en de Universiteit van Amsterdam.
Met tandglazuur gaatjes vullen in de geschiedenis van dinosauriërs
Dankzij de nieuwste technieken kunnen we steeds meer informatie halen uit fossielen. Dat lukt soms bijna op moleculair niveau en dat zorgt voor allerlei nieuwe kennis over bijvoorbeeld de dinosaurus.
Materiaal dat zichzelf in elkaar zet en zelf herstelt
Zonnecellen die zich aanpassen aan licht, ramen die van reflectie veranderen, of verf die wisselt van kleur: onderzoekers werken hard aan materialen waar je geen omkijken meer naar hebt.
Google Maps, maar dan voor risicofactoren
Fijnstof, geluidsoverlast, bebouwing, voeding: het heeft allemaal invloed op onze gezondheid en gemoedstoestand. Maar wanneer is er teveel van iets? En welke factoren zijn het belangrijkst?
Universiteiten moeten voorbeeld nemen aan Duitsland
Er moet een betere balans komen tussen gericht, commercieel wetenschappelijk onderzoek en vrij en fundamenteel onderzoek aan de andere kant. Dat zegt hoogleraar Moleculaire Genetica Hans Clevers van de Universiteit Utrecht in BNR's Big Five.
Big Five van Roelof Hemmen | Hans Clevers
De baanbrekende ontwikkeling van organoïden heeft Hans Clevers als wetenschapper grote faam gebracht. Wat zijn zijn wetenschappelijke ambities? Is daar in het Nederlandse wetenschappelijke klimaat genoeg ruimte voor?
Hoe een schimmel mieren in zombies verandert en ze dan laat doen wat ie wil
Er bestaat een schimmel die mieren infecteert, ze in zombies laat veranderen en ze dan gebruikt om zichzelf verder te verspreiden. Onderzoekers weten nu meer over hoe de schimmel dit doet.
Hoe goed kan een mens zonder een knuffel op zijn tijd?
Voor de meeste mensen is het een groot gemis, maar voor wetenschappers is het enorm interessant dat we elkaar op het moment amper mogen aanraken. Want hoe erg is het als dat even niet kan?
Nano-biosensor laat realtime stress in plantencellen zien
Dankzij een minuscule biosensor kunnen biologen in realtime zien hoe plantencellen reageren op droogte. En dat is belangrijke kennis bij het kweken van toekomstbestendige gewassen.
Puzzelen met vrienden werkt ontspannend voor apen
Samen met vrienden een puzzel oplossen zorgt bij apen voor een verlaging van het stresshormoon cortisol. Eenzelfde effect werd niet gevonden als ze alleen tijd met elkaar doorbrachten.
Ziektes opsporen met een supermagneet
Dankzij een magneet van ongekende sterkte komen onderzoekers steeds meer te weten over de oorzaken van ziektes, problemen in batterijen en beperkingen van zonnecellen.
Onderzoekers vinden manier om moleculen individueel te wegen
Utrechtse wetenschappers zijn erin geslaagd om de massa te bepalen van één enkele molecuul. Een enorm belangrijke ontdekking die ze telefoontjes van over de hele wereld opleverde.
Stap dichterbij het vooraf voorspellen van werking antidepressiva
Voor een grote groep mensen met depressieve klachten werken antidepressiva niet. Nu komen behandelaars daar pas achter als het niet werkt, maar binnenkort weten ze dat mogelijk al vooraf.
Hoe alzheimer-gerelateerde eiwitten voor problemen zorgen
Utrechtse wetenschappers hebben ontdekt hoe eiwitklontering het gedrag verandert van het eiwit dat een belangrijke rol speelt bij de ziekte van Alzheimer.
'Coronavirus is afkomstig van vleermuizen'
Eerder werd er nog gedacht dat het door slangen komt, maar dat noemen de wetenschappers ongefundeerd.
'Miljardenaanbesteding fregatten Damen heeft politieke dimensie'
De Duitse scheepsbouwer German Naval Yards wil dat de rechter de aanbesteding annuleert. De kwestie brengt de politieke dimensie van de versnipperde Europese defensiemarkt en het gebrek aan een Europees leger onder de aandacht.
Je gewassen gezond? De formule zit in de grond
Vergeet pesticiden, vergeet - nog even - genetische manipulatie: bij de Universiteit Utrecht hebben ze een hele andere oplossing voor plantenziektes: de perfecte microben-familie.
Startups | Erik Stam, Universiteit Utrecht
Erik Stam is hoogleraar Strategie, Organisatie en Ondernemerschap (UU). Hij weet precies aan te duiden in welk klimaat een start-up goede kans krijgt om later de economie te trekken en als banenmotor te fungeren.
Parthenon is niet wat we al eeuwen denken
Het Parthenon, de beroemde tempel op de Akropolis, is helemaal niet het Parthenon. De Grieken gebruikten de naam voor een heel ander gebouw, stelt onderzoeker Janric van Rookhuijzen van de Universiteit Utrecht.
Wetenschappers maken veelbelovend alternatief voor pesticide
Zo'n 30 procent van de oogst kan de prullenbak in dankzij ziektes. Voor veel van die ziektes is of geen oplossing, of er wordt giftige pesticide voor gebruikt. Daar komt nu verandering in.
Sommige microben onderdrukken de afweer van planten en dat is goed nieuws
Je zou denken: microben die het afweersysteem van planten onderdrukken zijn slecht voor de plant. Maar ze blijken dit juist te doen om de plant te helpen groeien en dat is belangrijke kennis.
Het effect van Tinder-keuzes en het keerpunt in groepsdiscussies
Morgenavond vindt in Utrecht het Betweter festival plaats, waar het publiek niet alleen bezoeker, maar ook proefpersoon is. We spraken twee onderzoekers over hun tegendraadse experimenten.
Oppompen grondwater bedreigt op grote schaal ecosystemen van rivieren en beken
De ecosystemen van veel rivieren en beken raken bedreigd, omdat er te veel grondwater wordt opgepompt. Bijna 20 procent van de gebieden waar grondwaterwinning plaatsvindt kampt hier al mee.
Bodemmicroben blijken planten immuun te kunnen maken voor ziekten
Zo'n 30 procent van de wereldvoedselproductie gaat verloren aan ziektes. Met pesticide - die vaak ook nog schadelijk is voor ons - lukt het al niet meer om dit tegen te gaan. Maar de oplossing is nabij.
Kan taal ons helpen om beter te ruiken?
Vol, stug, elegant, stuivend, complex: er wordt vaak flink uitgepakt bij het omschrijven van een wijnsoort. Onderzoekers wilden weten of hier ook maar enige logica in zit en: of we er wat aan hebben.
Dit is het mechanisme dat planten in leven houdt tijdens een overstroming
Onze gewassen zijn vergeten hoe ze overstromingen moeten overleven en dat is een slechte zaak. Een oeroud overlevingsinstict dat in de genen van hun voorouders schuilt zou daar verandering in kunnen brengen.