Verspreidde Hugo de Jonge wel of geen fake news?
Een opinie stuk van bijzonder hoogleraar Colin van der Heiden in Trouw bekritiseert een ergernis van Hugo de Jonge omtrent fake news. De vraag is welke feiten kloppen.
Slurpt Crypto energie?
In een opinie artikel in het FD van 25 april schreef Henk Rottinghuis "De kranten staan vol over witwasboetes voor de traditionele banken. Waar blijft het toezicht op cryptovaluta's? De deur staat wijd open voor criminelen en witwassers" Maar klopt het dat er geen toezicht is op criminelen en witwassers?
Vijf jaar korter leven door te laag schooladvies?
Hoogleraar Ira Helsloot sprak van 'een gigantische knal' voor die 50.000 leerlingen die door de coronacrisis een niveau lager hun opleiding uit zullen komen. Want ‘een niveau lager' betekent vijf jaar minder levensverwachting', beweert Helsloot. Maar kun je dat wel zo stellen?
Alarmerende herbesmetting?
De Volkskrant maakt melding van een 'relatief alarmerende studie, waaruit blijkt dat de helft van de ouderen corona een tweede keer met het coronavirus besmet kan worden.' Maar the New York Times kopte juist dat herinfecties volgens Deens onderzoek zeldzaam zijn.
Stikstofwinst door langzamer rijden al weg door één hondendrol
Bij het BNR-radiodebat over mobiliteit beweerde Freek Jansen van Forum voor Democratie dit vorige week. Het is een soundbite die wel vaker op internet gebruikt wordt, zoals bijvoorbeeld door de Telegraaf in april 2020.
Ruttes corona-bloedtest: snapt hij corona wél?
Bij RTL Koffietijd was demissionair premier Mark Rutte te gast en hij vertelde daar over zijn eerste coronatest: een bloedtest. Verbazing alom, want een coronatest kennen de meeste mensen als een test met een wattenstaaf in de neus.
Kunnen sommige scholen geen les meer geven in de Holocaust?
Bij WNL op Zondag zaten onder anderen Tamara van Ark (VVD) en Fleur Agema (PVV). Zij deden uitspraken als 'Nederland had de zwaarste lockdown van de wereld', 'Van hoe verder weg vluchtelingen komen, hoe anders hun normen en waarden zijn'.
Maken onze boeren ons voedsel?
Volgens het CDA maken onze boeren ons voedsel en zijn kortere ketens van land naar bord zeer wenselijk voor een beter milieu. Komen deze soundbites overeen met de complexiteit van de werkelijkheid?
82% jongeren bijna burned out? Volstrekte onzin
Veel media schreven dat 82% van de jongeren door corona tegen een burn-out zouden aanzitten. 'Totale onzin' volgens een hoogleraar gespecialiseerd in burn-out studies.
Hebben 2% van de bitcoin-eigenaren de controle over 95% van de coins?
Lange tijd was het bijna een gevleugelde uitspraak, 2% van de gebruikers hebben de controle over 95% van de bitcoin in omloop. Maar een nieuw onderzoek werpt nieuw licht op de zaak.
Is thuis bevallen even veilig als bevallen in een ziekenhuis?
Bij EenVandaag op Radio 1 was te horen en te lezen dat thuis bevallen even veilig is als in het ziekenhuis bevallen. Een onderwerp waar veel verschillende meningen over zijn. Wat is de huidige stand, waarom zou de uitspraak kunnen kloppen?
Baudet: 'Er is geen oversterfte', wat zegt het CBS?
Bij OP1 zondag 10 januari waren Wybren van Haga en Thierry Baudet te gast. Beiden deden ze kritische uitspraken. Maar wat is er nu waar van die uitspraken?
Was Brexit echt de enige manier voor 0 procent btw op tampons?
De btw op vrouwelijke hygiëneproducten zoals tampons en maandverband verdwijnt in het Verenigd Koninkrijk dankzij Brexit. Maar kunnen lidstaten niet altijd al eigen btw-tarieven hanteren?
Zijn meer kilometers slechter voor het milieu?
Op vele plekken is te lezen dat een gemiddelde maaltijd 30.000 kilometer heeft afgelegd. Maar waar komt dat getal vandaan, en klopt dat eigenlijk wel? Frank Leeman zoekt het uit in Factgurus.
Kan een test Alzheimer voorkomen?
Verschillende media berichten over een 'simpele bloedtest' die de ziekte van Alzheimer zou kunnen voorspellen en daarmee een doorbraak zou betekenen. Maar klopt dat wel?
Is de CO2-uitstoot van vleesvervangers echt groter dan van varkensvlees?
De CO2-uitstoot van varkensvlees is kleiner dan die van vleesvervangers. Deze bewering was onder andere te lezen in VMT, een tijdschrift voor voedingsmiddelenprofessionals. FactGuru Frank Leeman checkt of het klopt.
Is Trumps gratie voor Roger Stone de meest corrupte gratie ooit?
Geschokt was medialand door Trumps kwijtschelding van Roger Stones gevangenisstraf. Het zou 'de meest corrupte en vriendjespolitiekachtige handeling ooit' zijn geweest, kopten veel media. Maar is dat wel zo?
Zijn siliconen implantaten slecht voor je?
Siliconen cellen, zoals die van borstimplantaten, zouden menselijke cellen kunnen doden. FactGurus en Doktermedia zoeken uit wat dit precies betekent voor de patiënt.
Schimmigheid rondom het omstreden onderzoek naar chloroquine
Onderzoek zou aantonen dat het malariamedicijn hydroxychloroquine niet tegen covid-19 werkt en zelfs meer sterfte zou veroorzaken. Maar zijn er veel aanwijzingen dat het hele onderzoek vervalst of mogelijk zelfs verzonnen is.
Twitter gaat desinformatie over coronavirus labellen
Twitter gaat - net als bij gemanipuleerde content - bericht labellen die onwaarheden verkondigen over het coronavirus. Daarin wordt door het platform verwezen naar bronnen die wel op feiten gebaseerde informatie over het virus geven.
Hoe verging het de artsen van Dokter Media?
Begin maart besloten de artsen van Dokter Media, vaste gasten bij FactGurus, even offline te gaan om te kunnen focussen op het werk in het ziekenhuis. Nu ze weer een beetje op adem komen praten Frank, Lester en Tijs bij.
Robots gaan onze banen afpakken, of doen ze dat al 60 jaar?
Samen met experts Bart Atema en Kim Vrielink van Deloitte kijkt Frank naar wat er gaande is in de robotisering. Want is de dystopische en onheilspellende berichtgeving zoals "ruim helft onze banen over 7 jaar door robots gedaan" nog wel relevant, of zitten we al 60 jaar midden in de robotisering?
Nieuwe urinetest toont uitzaaiing darmkanker in lever
Samen met de artsen van Dokter Media praat Frank met dr. Nick van Huizen, de onderzoeker die jarenlang onderzoek heeft gedaan naar deze test. Over het pad voorwaarts, het persbericht, hoe de media het oppakte, en uiteraard over de test zelf. Spoiler: de test is nog zeker 5 jaar niet op de markt.
Is er echt steeds meer straatintimidatie in Amsterdam?
Amsterdam lanceert een programma tegen seksuele intimidatie en geweld op straat. media melden dat vrouwen en meisjes in Amsterdam op straat steeds vaker te maken hebben met seksuele intimidatie of geweld. Maar klopt dit wel?
Eerder dood met hogere vitamine B12-waarde?
Een hoge vitamine B12-waarde in je bloed? Levensgevaarlijk! Tenminste, dat kopten verschillende landelijk media. Maar klopt die bewerking wel? Frank Leeman en artsen Thijs Stehmann en Lester du Perron van doktermedia.nl doken erin.
Is de bladblazer even vervuilend als een grote SUV?
Op verschillende plekken was te lezen dat een half uurtje bladblazen even vervuilend is als 1700km met een Toyota Camry, of zelfs 6500km met een Ford F-150. Partij voor de Dieren verklaarde zelfs de oorlog aan de bladblazer. Dat een klein cilindertje evenveel zou uitstoten als een 6.2 liter V8 klonk Frank onwaarschijnlijk in de oren en dook er in.
Hoe ga je als factchecker om met de inhoud?
We spreken met Enith Vlooswijk, een van de fact checkers van de Volkskrant. Kan je als fact checker je eigen politieke voorkeur in de hand houden, zijn onderzoeken waardeloos, en zouden sommige fact checks eigenlijk niet geplaatst moeten worden?
11 verrassende schijnfeiten uit het stikstofconflict
Er is géén noodplan voor de stikstofcrisis, en de regering hield daar ook zeker geen topoverleg over. In het stikstofdebat wordt flink gestrooid met schijnfeiten. En de kwaliteit van jaarverslagen gaat vooruit; gemiddeld krijgen ze nu als rapportcijfer een 3,9.
Maakt ‘de pil’ depressief?
In de podcast is onderzoekster Anouk de Wit te gast die uitleg geeft over haar onderzoek, vraagstelling en conclusie en daarmee ook de vraag ‘klopt de berichtgeving in de media wel?’ beantwoordt.
Is er echt meer onweer op scheepvaartroutes?
Op basis van een onderzoek uit 2017 circuleren op verschillende media artikelen hierover. Wired, Fast Company, Atlas Obscura om er een paar te noemen. Klopt dat wel? Luister naar een nieuwe factcheck van BNR FactGurus.